Samenleving

De eerste Corona golf leverde een reeks uitdagingen en dilemma ́s op. Een zij hier alvast genoemd: Hoe voor veiligheid van patiënten, medewerkers en bezoekers zorgen en tegelijkertijd de menselijkheid bewaren? Samen met een patiënt die Corona heeft meegemaakt gaan wij deze avond vertellen vanuit de praktijk. Er wordt een beeld geschetst vanuit de beleving van een patiënt en vanuit de beleving van een geestelijk verzorger. Hierbij worden een reeks vraagstukken zichtbaar die moeilijk eenduidig te beantwoorden zijn. Zo botsen in bovenstaande vraag twee belangrijke waarden – veiligheid en menselijkheid. Deze zijn niet allebei volledig te realiseren. Het bespreekbaar maken van deze botsing was dan ook een van de uitdagingen tijdens de eerste golf.

Vrijdag 2 oktober 2020, 19:00 uur. Plaats: Rolduc

Inleider: Drs. Hans Kling, geestelijk verzorger en hoofd dienst geestelijke verzorging MUMC+

(medeoprichter van het psychosociaal ondersteuningsteam tijdens de eerste Corona golf; lid van de commissie medisch ethische aangelegenheden MUMC+)

Geloven

De Oosterse Kerken vormen een fascinerend gebied van het wereldchristendom. Kleurrijk als ze zijn, spreken ze tot onze verbeelding. Het oosters christendom is een veelvormige wereld, die echter vaak nog te weinig bekendheid geniet. In deze lezing passeert een stukje geschiedenis en wordt ingegaan op enkele belangrijke kenmerken van de Oosterse Kerken,met name op het terrein van de liturgie.

Ook kijken we naar de stand van zaken in de oecumene.

Vrijdag 20 november 2020, 19:00 uur. Plaats: Rolduc

Inleider: Leo van Leijsen
Theoloog met bijzondere aandacht voor het oosters christendom.

Is medewerker Oosterse Kerken bij de Katholieke Vereniging voor Oecumene, een landelijke instelling gevestigd in ’s-Hertogenbosch.

Samenleving

De eerste Corona golf leverde een reeks uitdagingen en dilemma ́s op. Een zij hier alvast genoemd: Hoe voor veiligheid van patiënten, medewerkers en bezoekers zorgen en tegelijkertijd de menselijkheid bewaren? Samen met een patiënt die Corona heeft meegemaakt gaan wij deze avond vertellen vanuit de praktijk. Er wordt een beeld geschetst vanuit de beleving van een patiënt en vanuit de beleving van een geestelijk verzorger. Hierbij worden een reeks vraagstukken zichtbaar die moeilijk eenduidig te beantwoorden zijn. Zo botsen in bovenstaande vraag twee belangrijke waarden – veiligheid en menselijkheid. Deze zijn niet allebei volledig te realiseren. Het bespreekbaar maken van deze botsing was dan ook een van de uitdagingen tijdens de eerste golf.

Donderdag 10 december 2020, 19:00 uur. Plaats: Dekenaat Maastricht Waar: Annazaal, Via Regia 100, Maastricht

Inleider: Drs. Hans Kling, geestelijk verzorger en hoofd dienst geestelijke verzorging MUMC+

(medeoprichter van het psychosociaal ondersteuningsteam tijdens de eerste Corona golf; lid van de commissie medisch ethische aangelegenheden MUMC+)

Ethiek

Mensenrechten zijn een thema dat tegenwoordig vaak ter sprake komt. Iedereen wil graag dat zijn rechten gerespecteerd worden, en we vinden het belangrijk om ook de rechten van anderen tot hun recht te laten komen. Desondanks is het niet heel gemakkelijk om overeenstemming te vinden over wat die rechten dan zijn. Hoe ver mag iemand gaan in zijn meningsuitingen en in zijn gedragingen? Ook conflicten van mensenrechten doen zich in de maatschappij vaak voor. Het is dan de rechter die uiteindelijk moet beslissen over wat het belangrijkst is of wat het zwaarst telt.

Vanuit ons geloof hebben we bepaalde overtuigingen en kijken we op een bepaalde manier aan tegen de mens. Vaak is deze zienswijze ook gekoppeld aan mensenrechten: zo is er recht van vrije meningsuiting, van godsdienst, recht op leven en vrijheid van vergadering.

Hoe kunnen we vanuit ons geloof die mensenrechten tot hun recht laten komen? En hoe kunnen we anderen ervan overtuigen dat niet alleen moet gebeuren wat de meerderheid wil, maar dat mensenrechten op een veel fundamenteler niveau belangrijk zijn?

Deze vragen komen aan bod in deze lezing, als er een overzicht wordt geboden van wat we onder mensenrechten verstaan, welk belang ze hebben en hoe ze beschermd moeten worden.

Dinsdag 12 januari 2021, 19:00 uur. Dekenaat Venray Waar: Parochiehuis, Markt 1, Sevenum

Inleider: Dr. Lambert Hendriks, priester van het bisdom Roermond. Gepromoveerd tot doctor in de gewijde theologie aan de Lateraanse universiteit in Rome. Rector van het Grootseminarie Rolduc en tevens docent ethiek en moraaltheologie aan dit instituut.

Geloven

Genesis 6, 1-4 is één van de moeilijkste te interpreteren passages uit de Bijbel. Kerkvaders, bisschoppen, theologen, exegeten, dominees, joodse schriftgeleerden en de rabbijnen wisten zich geen raad met deze dubbelzinnige en sinistere Bijbeltekst.

Desondanks vonden de Talmoedgeleerden deze Bijbelpassage belangrijker dan het verhaal over de (oer-) zonde van Adam en Eva. Voor joodse schriftgeleerden was dit het werkelijke verhaal van de ‘Zondeval’, want het zou verhalen hoe het ‘kwaad’ in de wereld kwam door rebellerende engelen, die gemeenschap hadden met de dochters der mensen.

De ‘zonen Gods’ zijn dan de gevallen engelen en nog steeds verdedigen sommige joodse exegeten deze visie.

De kerkvaders en middeleeuwse theologen waren ervan overtuigd dat de ‘Zonen van God’ nakomelingen waren van Seth, terwijl de dochters der mensen voortkwamen uit de lijn van Kaïn.

Erich von Däniken beweerde zelfs dat de Zonen van God buitenaardse wezens waren. Echter, moderne exegeten hebben een andere theorie geopperd.

Vrijdag 29 januari 2021, 19:00 uur. Plaats: Rolduc

Inleider: R. Gruijters, pastoraal-werker, is werkzaam geweest als (gast-)docent Inleiding Oude Testament en Inleiding Nieuwe Testament aan respectievelijk het theologisch instituut Kairos in Roermond en het Grootseminarie Rolduc. In 2006 is hij aan de Radboud Universiteit te Nijmegen afgestudeerd in de exegese van het Nieuwe Testament en Judaica. Gruijters studeert nu, na in 2017 een tweede master aan de Tilburg School of Catholic Theology te hebben behaald, aan de Katholieke Universiteit Leuven met de intentie om te gaan doctoreren.

Filosofie

In tijden van persoonlijke ontreddering en maatschappelijke ontwrichting zijn mensen eerder dan dat dit normaal het geval is, geneigd tot het bidden voor het optreden van een ‘wonder’. De corona-crisis is zo’n tijd en inderdaad: om de zoveel tijd hoort men iets van of leest men iets over een gebeurtenis of situatie die als ‘wonderbaarlijk’ beschreven zou kunnen worden. Zo zijn er hoogbejaarde mensen die, nadat zij met het COVID- 19 virus besmet raakten, toch genazen zonder dat zij verder met allerlei kwalijke gevolgen van de ziekte geconfronteerd werden en is er blijkbaar een dorpje in Italie, midden in de grote besmettingshaard van Lombardije, waarin niemand een besmetting met het virus heeft opgelopen. De vraag die men zich bij het bestuderen van deze voorbeelden kan stellen, is natuurlijk of het in deze gevallen wel echt om een ‘wonder’ gaat. Maar dan moet men zich eveneens afvragen wat een ‘wonder’ nu eigenlijk is en of zo’n ‘wonder’ wel kan bestaan.

Deze lezing probeert vooral op de laatste vraag een antwoord te geven. Zij kijkt naar de wijze waarop er in de filosofie, de wetenschap en de theologie naar het ‘wonder’ gekeken wordt. Zij wil nagaan of er zich in deze drie gebieden van onderzoek en denken alleen maar verschillen van mening kunnen voordoen met betrekking tot het ‘zijnsrecht’ van dit verschijnsel of dat er ten aanzien van de ‘werkelijkheid’ hiervan toch ook een overeenstemming van gedachten kan worden gevonden.

Donderdag 4 maart 2021, 19:00 uur. Plaats: Dekenaat Maastricht Waar: Annazaal, Via Regia 100, Maastricht

Inleider: Dr. H. Timmermans, FRAS: filosoof en taalkundige. Docent Kosmologie aan het Grootseminarie Rolduc, docent filosofie aan het Center for European Studies, Maastricht University. Fellow van de Royal Astronomical Society (Londen).

Sociologie

Het coronavirus heeft flink huisgehouden. Op dit moment (juni 2020) worden de grootste beperkingen opgeheven en vindt er enige versoepeling plaats. Hoe zal het leven na corona zijn? Allereerst is het de vraag wanneer we kunnen spreken van ‘na corona’? Is dat al eind 2020 of pas ergens in de loop van 2021 of nóg later? Er zal hoe dan ook op korte termijn het nodige veranderen: een economische depressie, werkloosheid, reisbeperkingen, thuis werken enz. Welke zijn de veranderingen op langere termijn? Daarover wordt veel gespeculeerd: gaat het leven er definitief anders uitzien of wordt alles weer zoals het vroeger was? Als socioloog vind ik het mijn taak niet zo zeer om te speculeren, maar veeleer om na te gaan wat er uit onderzoek naar voren komt: op een aantal maatschappelijke terreinen en zeker ook op het gebied van kerk en godsdienst.

Vrijdag 19 maart 2021, 19:00 uur. Plaats Rolduc

Inleider: Dr. Th. Schepens, godsdienstsocioloog, is bestuurslid van het Franciscaans Studiecentrum (gevestigd in Utrecht), tevens lid van de Raad van Toezicht van de bijzondere leerstoel Franciscaanse spiritualiteit, theologie en geschiedenis, uitgaande van de Stichting Franciscaans Studiecentrum, aan de Universiteit van Tilburg, Faculteit Katholieke Theologie. Verder: lid van de redactie van het Bisdomblad van het bisdom 's-Hertogenbosch en lid van de Adviescommissie Pastorale Organisatie (APO) van het bisdom Rotterdam.

Hij is pastoraal werker in Kaatsheuvel en docent godsdienstsociologie aan de Priester- en diakenopleiding 'Bovendonk' (Hoeven), aan het Sint Janscentrum (Den Bosch) en aan het grootseminarie Rolduc (Kerkrade).

Geloven

Genesis 6, 1-4 is één van de moeilijkste te interpreteren passages uit de Bijbel. Kerkvaders, bisschoppen, theologen, exegeten, dominees, joodse schriftgeleerden en de rabbijnen wisten zich geen raad met deze dubbelzinnige en sinistere Bijbeltekst.

Desondanks vonden de Talmoedgeleerden deze Bijbelpassage belangrijker dan het verhaal over de (oer-) zonde van Adam en Eva. Voor joodse schriftgeleerden was dit het werkelijke verhaal van de ‘Zondeval’, want het zou verhalen hoe het ‘kwaad’ in de wereld kwam door rebellerende engelen, die gemeenschap hadden met de dochters der mensen.

De ‘zonen Gods’ zijn dan de gevallen engelen en nog steeds verdedigen sommige joodse exegeten deze visie.

De kerkvaders en middeleeuwse theologen waren ervan overtuigd dat de ‘Zonen van God’ nakomelingen waren van Seth, terwijl de dochters der mensen voortkwamen uit de lijn van Kaïn.

Erich von Däniken beweerde zelfs dat de Zonen van God buitenaardse wezens waren. Echter, moderne exegeten hebben een andere theorie geopperd.

Dinsdag 20 april 2021, 19:00 uur. Plaats: Dekenaat Venray Waar: Paterskerk, Leunseweg 5, Venray

Inleider: R. Gruijters, pastoraal-werker, is werkzaam geweest als (gast-)docent Inleiding Oude Testament en Inleiding Nieuwe Testament aan respectievelijk het theologisch instituut Kairos in Roermond en het Grootseminarie Rolduc. In 2006 is hij aan de Radboud Universiteit te Nijmegen afgestudeerd in de exegese van het Nieuwe Testament en Judaica. Gruijters studeert nu, na in 2017 een tweede master aan de Tilburg School of Catholic Theology te hebben behaald, aan de Katholieke Universiteit Leuven met de intentie om te gaan doctoreren.

Samenleving

Mensenrechten zijn een thema dat tegenwoordig vaak ter sprake komt. Iedereen wil graag dat zijn rechten gerespecteerd worden, en we vinden het belangrijk om ook de rechten van anderen tot hun recht te laten komen. Desondanks is het niet heel gemakkelijk om overeenstemming te vinden over wat die rechten dan zijn. Hoe ver mag iemand gaan in zijn meningsuitingen en in zijn gedragingen? Ook conflicten van mensenrechten doen zich in de maatschappij vaak voor. Het is dan de rechter die uiteindelijk moet beslissen over wat het belangrijkst is of wat het zwaarst telt.

Vanuit ons geloof hebben we bepaalde overtuigingen en kijken we op een bepaalde manier aan tegen de mens. Vaak is deze zienswijze ook gekoppeld aan mensenrechten: zo is er recht van vrije meningsuiting, van godsdienst, recht op leven en vrijheid van vergadering.

Hoe kunnen we vanuit ons geloof die mensenrechten tot hun recht laten komen? En hoe kunnen we anderen ervan overtuigen dat niet alleen moet gebeuren wat de meerderheid wil, maar dat mensenrechten op een veel fundamenteler niveau belangrijk zijn?

Deze vragen komen aan bod in deze lezing, als er een overzicht wordt geboden van wat we onder mensenrechten verstaan, welk belang ze hebben en hoe ze beschermd moeten worden.

Vrijdag 30 april 2021, 19:00 uur. Plaats: Rolduc

Inleider: Dr. Lambert Hendriks, priester van het bisdom Roermond. Gepromoveerd tot doctor in de gewijde theologie aan de Lateraanse universiteit in Rome. Rector van het Grootseminarie Rolduc en tevens docent ethiek en moraaltheologie aan dit instituut.

Filosofie

Weet u het nog? De eerste twee weken van de corona-pandemie (toen noemden wij het trouwens nog ‘corona- crisis’) was één van de meest gehoorde uitspraken: “Het is allemaal zo onwerkelijk.”

‘Onwerkelijk’, omdat het leven en onze manier van leven opeens zo anders was? Omdat wij zagen dat onderschatting snel kan overgaan in verbazing en verbazing in angst? Omdat wij ons nog niet konden voorstellen dat wij wereldwijd een zelfde ervaring van een ‘tijdbreuk’ zouden meemaken?

Reeds deze beknopte vragen roepen om een filosofische reflectie. Niet zozeer omdat een dergelijk fenomeen ‘ein gefundenes Fressen’ voor psychologen, sociologen en filosofen zou zijn (dat is het ondanks de tragiek ook), maar omdat wij beter willen begrijpen waar wij als mensen nu eigenlijk staan. Waar wij staan: met onze wetenschap en techniek; in onze natuurgeboden kwetsbaarheid; ondanks onze vooruit hollende economieën en dankzij onze solidariteit en menselijk verbondenheid.

Deze avond wil in enkele filosofische overwegingen een bijdrage leveren tot verheldering van ons ‘standpunt’.

Donderdag 27 mei 2021, 19:00 uur, Plaats: Dekenaat Maastricht Waar: Annazaal, Via Regia 100, Maastricht

Inleider: Dr. Detlef Rohling, priester van het bisdom Roermond. Gepromoveerd aan de universiteit van Keulen tot doctor in de filosofie. Hij is docent filosofie aan het Grootseminarie Rolduc

Filosofie

In tijden van persoonlijke ontreddering en maatschappelijke ontwrichting zijn mensen eerder dan dat dit normaal het geval is, geneigd tot het bidden voor het optreden van een ‘wonder’. De corona-crisis is zo’n tijd en inderdaad: om de zoveel tijd hoort men iets van of leest men iets over een gebeurtenis of situatie die als ‘wonderbaarlijk’ beschreven zou kunnen worden. Zo zijn er hoogbejaarde mensen die, nadat zij met het COVID- 19 virus besmet raakten, toch genazen zonder dat zij verder met allerlei kwalijke gevolgen van de ziekte geconfronteerd werden en is er blijkbaar een dorpje in Italie, midden in de grote besmettingshaard van Lombardije, waarin niemand een besmetting met het virus heeft opgelopen. De vraag die men zich bij het bestuderen van deze voorbeelden kan stellen, is natuurlijk of het in deze gevallen wel echt om een ‘wonder’ gaat. Maar dan moet men zich eveneens afvragen wat een ‘wonder’ nu eigenlijk is en of zo’n ‘wonder’ wel kan bestaan.

Deze lezing probeert vooral op de laatste vraag een antwoord te geven. Zij kijkt naar de wijze waarop er in de filosofie, de wetenschap en de theologie naar het ‘wonder’ gekeken wordt. Zij wil nagaan of er zich in deze drie gebieden van onderzoek en denken alleen maar verschillen van mening kunnen voordoen met betrekking tot het ‘zijnsrecht’ van dit verschijnsel of dat er ten aanzien van de ‘werkelijkheid’ hiervan toch ook een overeenstemming van gedachten kan worden gevonden.

Vrijdag 11 juni 2021, 19:00 uur. Plaats: Rolduc

Inleider: Dr. H. Timmermans, FRAS: filosoof en taalkundige. Docent Kosmologie aan het Grootseminarie Rolduc, docent filosofie aan het Center for European Studies, Maastricht University. Fellow van de Royal Astronomical Society (Londen).